کلمه رایگان جذابیت زیادی برای ما انسان‌ها دارد. ما در خریدهای روزانه خود مرتباً فریب عباراتی مانند “ارسال رایگان”، “نصب رایگان” یا “تعویض رایگان قطعات” را می‌خوریم. اما واقعاً چه چیزی ما را به قبول این پیشنهادهای فریبنده وامی‌دارد؟ این میل شدید برای دریافت کالاهای رایگان به وسیله “اثر قیمت صفر” توضیح داده می‌شود.
اثر قیمت صفر (Zero Price Effect)
“اثر قیمت صفر” می‌گوید که ”ما وقتی پولی نمی‌پردازیم، در واقع بیشتر پرداخت می‌کنیم“. وقتی صحبت از محصولات یا خدمات رایگان می‌شود، افراد هزینه‌های ناگفته را از مزایا کم نمی‌کنند. در عوض، مزایا را به طور قابل توجهی پررنگ‌تر می‌بینند و این همان ”اثر قیمت صفر“ است. ما در خریدهای روزانه خود مرتباً تسلیم ”اثر قیمت صفر“ می‌شویم. در پیام‌های تبلیغاتی و سایت‌های فروش اینترنتی مرتباً می‌بینیم و می‌شنویم که در صورت خرید حداقل n تومان، ارسال برای شما رایگان خواهد بود. آیا ارسال واقعا رایگان خواهد بود؟ پاسخ منفی است. هیچ چیز رایگان عرضه نمی‌شود مگر آنکه بهای آن -شاید هم بیشتر- به شکل دیگری پرداخت شده باشد. به نفع شما خواهد بود کالایی را با قیمت پایین خریداری و هزینه ارسال آن را پرداخت کنید تا اینکه آن کالا را با قیمت بالا و ارسال رایگان خریداری کنید.
نقل قول معروفی از میلتون فریدمن اقتصاددان مشهور هست که می‌گوید: “چیزی به عنوان ناهار مجانی وجود ندارد”.
